Regelmatig delen mensen de foto’s van een feest, hun dansende kinderen of die goed gelukte appeltaart op social media, zoals Instagram of Facebook. Waarom eigenlijk?
Mediapsycholoog Mischa Coster legt uit: ‘De meeste mensen delen filmpjes en foto’s op social media omdat ze het echt leuk vinden om een mooi moment te delen, maar op de achtergrond spelen er (soms onbewust) allerlei processen mee die ook invloed hebben. De menselijke behoefte aan sociale goedkeuring bijvoorbeeld of het zoeken naar bevestiging.’ Ook legt Mischa uit dat het krijgen van likes voor een kleine dopamine boost in je lichaam zorgt. Deze dopamine boost zorgt voor een lekker gevoel. ‘Het frappante is dat de verwachting dat je likes krijgt meer euforische hormonen aanmaakt dan het daadwerkelijk krijgen ervan.’
‘Mensen zijn sociale dieren. Social media voorzien in die behoefte’, zegt Coster. ‘Vaak worden mensen afhankelijk van het aantal likes. Dit geeft ze een goed gevoel. Vooral jongeren zijn hier veel mee bezig, maar ook volwassenen zijn niet immuun.’ Meer wetenschappers worden zich hier bewust van. Zo ook de Amerikaanse computerwetenschapper Cal Newport. Hij gaat zelf nog een stap verder: hij gebruikt helemaal geen social media. Volgens hem zijn ze allemaal niet zo onschuldig.
Cal Newport spreek in een TED Talk. Hij beweert dat bedrijven zoals Facebook en Twitter alles doen om de aandacht van de consument zo lang mogelijk vast te houden. Ze bieden je verwennerijen (vergelijkbaar met een gokkast) in ruil voor jouw aandacht en persoonlijk data. Die persoonlijke data wordt vervolgens weer verkocht aan andere bedrijven.
Cal Newport noemt het ook wel ‘aandacht-economie’. Elke tweet, elke like, elke share is geld waard. Deze data wordt gebruikt voor marketingdoeleinden of om zelf politieke invloed te krijgen. ‘Het is een misverstand om te denken dat je social media nodig hebt, of dat je iets mist als je ze niet hebt of dat je niet met je tijd meegaat als je ze niet gebruikt’
De tekst + woordenlijst printen? Dat kan hier: B1 – waarom we graag onze levens delen op social media